|
مطالب سایت جونقان
نويسنده: admin
تاريخ: 18 شهریور 1396
بازديدها: 7 445
جونـِقان شهری باستانی و مهم در استان چهارمحال و بختیاری است و در فاصله ۴۲ کیلومتری شهرکرد مرکز استان قرار دارد.زمانی مرکز سرزمین بختیاری بوده است.
جونقان در دامنه رشته کوه زاگرس فرار دارد. اکنون جمعیّتی بالغ بر بیست و دو هزار نفر دارد. دشت گستردهٔ جونقان منطقهای غنی برای کشاورزی است از اینرو بیشتر مردم این شهر به دامپروری و کارهای خدماتی مشغولاند. گندم و انگور از محصولات عمده کشاورزی این شهر است.
== نام ==
پیش از جونقان به این شهر «گونهکان» گفته میشد. بختیاریها به آن((گینه کان)) میگفتند که فقط بدلیل نوع گویش لری است که برای این واژه بکار میرود.بختیاریها حرف واو را ای تکلم میکنند هنانگونه که پول را پیل و فعل بود را بید تکلم میکنند.گونه کان را گینه کان میگویند. گونه کان به معنای مکان برجسته و گونه مانند است و بیشتر بدلیل خاص بودن این سرزمین است. کوههای سالداران و جهانبین و کوه شیخ در این شهر واقع شده اند.این شهر در زمان قاجار مهمترین شهر سرزمین بختیاری و کانون قدرت و کشاورزی بوده است.اولین مدارس به سبک جدید در این شهر توسط سردار اسعد بختیاری تاسیس گردیده است. کشاورزی این شهر بسیار پررونق و مردمانی سخت کوش و غیور دارد که شهره عام و خاص هستند. وجه تسمیه های جوی خون و جاری شدن خون در اثر جنگ لر و ترک کذب محض بوده و با انگیزه نفاق افکنی بین مردم جونقان و لرها بوجود آمده است. مردمانی مهمان نواز و بافرهنگ و سلحشور دارد و مشاهیر بزرگی همچون بیضای جونقانی-اروین مهرگان -سعید راد بازیگر و رضابیگ ایمانوردی خاستگاهشان جونقان مبیاشد. سرزمینهای گوره کان(جورقان همدان) و گوران(کرمانشاه) ار نسب مردمان جونقان هستند.
== مردم ==
مردم جونقان را از تبار ترکان قشقایی میدانند که به این دیار تبعید شده یا کوچ کرده اند.کهن ترین قبرستان شهر حکایت از این دارد که ترکان حداقل از چهارصد و هفتاد سال پیش در این شهر اسکان یافته اند.برخی بر این باورند که مردمان جونقان از جمله سپاهیان شاه عباس صفوی بوده اند که در فتح و آزادسازی بندر گمبرون(بندرعباس) رشادتهای معتنابهی از خود نشان داده و شاه صفوی در راه بازگشت از بندر عباس بدلیل دیدن رشادتها و تسلیم ناپذیری شان احساس خطر نموده و آنان را به سرزمین بختیاری کوچانید تا در تقابل با لرهای بختیاری سرگرم مبارزات ایلی و نژادی با آنان شده و انتظارات و هوسهای بزرگی نداشته باشند. آنان به جونقان کنونی آمده و در طول قرنها بابختیاریان مسالمت آمیز زندگی نموده و بختیاریها نیز با پی بردن به بزرگی و رشادت اجتناب ناپذیر این قوم در مقابل آنان تمکین نموده و آنان را با دشت وسیعی از زمینهای کشاورزی در میزدج تنها گذاشتند. بعدها مردم جونقان با مهاجرانی از بختیاری و چهارمحال روبرو شدند که برای کسب و کار کشاورزی و … به جونقان آمده و تداخل فرهنگی و اجتماعی پیدا نمودند.تمام مهاجران اکنون به زبان ترکی جونقانی تکلم مینمایند و اکنون بازشناختن ترک و لر و فارس آسان نیست.اما فامیلهای اصیل ترک جونقان عبارتند از: امانی – فروزنده- محمدی-مردانی- افشاری-نیکبخت(خنجری)-احمدیان- زمانی(اسماعیلی)-نیازی(اسدی)-امینی-قاسمی- سلطانی-مرادیان- حیدری-و…. فامیلهایی که از بختیاریها بودند و در این شهر اسکان یافته و جونقانی محسوب میشوند:طالبی(بامدی)-نصیری و خدابخشی و فولادی و فتحعلی-و…(همه از طایفه اسیوند دورکی) کیانی و داوودی و فدایی و مختاری و راستی(زارع)و رحیمی(از طوایف سعید-شالو-شیخ و… خوزستان و بختیاری) و دیگر فامیلهایی که مجال بحث نیست. سایر فامیلها: صیادی-عرب-ترابی-کشاورز-عباسی-و… بعدها از نقاط مختلف استان و استانهای همجوار به جونقان کوچ نمودند. مردم جونقان به واسطه صداقت و شجاعت و جوانمردی زبانزد خاص و عام هستند.آنان از سرداران و سپاهیان علیقلیخان سردار اسعد در فتح تهران و اصفهان بودند.علیقلیخان بواسطه مطالعات تاریخی(استفاده شاه عباس از رشادت جونقانیان در فتح بندرعباس و نادرشاه در فتح قندهار) و تجربه های خاندان خود در شناخت روحیات مردم جونقان به خوبی از این فرصت استفاده نمود و فرماندهان سپاه خود را از مردان جونقان قرار داد که بسیار از رهگذر این انتخاب درست سود جست.و فتح تهران و اصفهان را مدیریت نمودند. او در این شهر کاخی بسیار پرشکوه بنا نهاد و اولین مدرسه به سبک فرانسوی با معلمانی از اصفهان و تهران در جونقان تاسیس نمود که هنوز هم بنام مدرسه اسعد در جونقان مشهور است بعدها در دهه سی و چهل بازماندگان خوانین بختیاری که در شناخت روحیات این مردم دچار اشکال گردیدند و حتی پیشتر در دهه ده و بیست سر ناسازگاری با آنان برداشته و تشکیل اتحادیه چهارمحال بر علیه خوانین ظالم در همه استان و مبارزه با آنان از نتایج عدم مدارا با مردم جونقان و سایر استان گردید. شاعران ونویسندگان مشهوری چون بیضای جونقانی-ملاشعاع در قرون گذشته و در قرن حاضر جوانان تحصیلکرده جونقان در اقصی نقاط کشور و در پستهای کلیدی در استانهای کشور مشغولند دانشگاههای پیام نور-دانشکده فنی و دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد از جمله موسسات عالی این شهر است. جونقان در افواه عمومی شهر خیران هم نامیده میشود.۷۰ درصد مدارس شهر و ۵۰ درصد مساجد جونقان توسط مردم شهر و خیرین جونقانی ساخته شده است. .
چنانچه متن فوق ايراد و كمبودي دارد از شما دوستان خواهشمنديم ما را در جهت تكميل پيشينه سرزمين جونقان ياري نماييد.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|